Al in 2003 waarschuwde GRETEL ? de Onderzoeksvereniging voor Kinderliteratuur en Literaire Opvoeding van de Universitat Autónoma de Barcelona ? dat de publicatie van prentenboeken in de 21e eeuw te veel geschiedt in functie van de catalogus van de uitgever. Het komt erop neer dat er bij de uitgever een aantal thema's bekend zijn die verkopen als zoete koek, waardoor de voorkeur al te veel uitgaat naar de publicatie van prentenboeken die domweg dezelfde inhoud verkopen met andere tekeningetjes erbij. Zo zijn er honderden voorbeelden van 'plaatjeslectuur' over specifieke gevoelens bij kinderen, zoals 'bang voor het donker', 'anders zijn', en de dood. Vaak gaan de keurig afgebakende thema's hand in hand met netjes opgedeelde leeftijdsgroepen. Niet alleen klinkt dat lekker educatief, bovendien maakt dit het makkelijk om ze compulsief gerangschikt onder te brengen in de functionele boekenkasten van de gemiddelde bibliotheek.
Ballade van de Dood bewijst dat het anders kan en probeert meer dan alleen 'de dood' met simpele woorden en geruststellende plaatjes uit te leggen aan een netjes afgebakende doelgroep. Met levendige creativiteit wordt de generatieoverschrijdende vraag 'hoe kunnen we leven met die dood?' uit de taboesfeer gehaald.
Een koning is zo machtig dat hij niet één levende ziel op deze wereld vreest. Er is maar één iets dat zelfs zijn oppermachtigste gedachten kan verstoren: de Dood. Na diep beraad wordt besloten de Dood onder een stolp te vangen. Een losbandig feest breekt uit op aarde. Euforisch door onsterfelijkheid gaat het volk giftige wijn drinken en oorlog voeren, zomaar voor de kick. Het wordt drukker en drukker, tot de overvolle pagina's niet eens meer plaats maken voor tekst. "En honderd jaar later was de lol er vanaf en verlangde men weer naar de rust van het graf." De koning besluit uiteindelijk de Dood te verlossen...
Deze op het eerste gezicht nogal zware thematiek doet de titel alle eer aan. Net zoals de middeleeuwse ballades is de tekst bovendien in eenvoudige ab-verzen opgebouwd. Dit zorgt hier en daar wel voor een 'glitch', zoals een omslachtig woord dat een vers afsluit, maar belangrijker is dat Koos Meinderts en Harrie Jekkers erin geslaagd zijn om door middel van de rijmvorm een zeer luchtig ritme te scheppen, waardoor de tekst heel begrijpbaar wordt. Het ware vormexperiment zit hem echter vooral in de illustraties, die verzorgd werden door Piet Grobler. Deze Zuid-Afrikaanse illustrator staat bekend om zijn naïeve, frivole tekeningen, en vooral om zijn illustraties van dieren. De uiterst menselijke vertelling werden in Groblers aquarels getransformeerd tot een dierenverhaal. De machtsbeluste koning is niemand minder dan koning Leeuw. Ballade van de Dood ademt op die manier de krachtige sfeer van de fabels van Aesopus en de Reynaertvertelling uit. De adembenemende eenvoud van de afbeeldingen biedt volwassen lezers méér om over na te denken, en maken het verhaal tegelijk toegankelijker voor jongere lezers. De Dood die vanonder de stolp komt, blijkt dan ook niets minder dan een triestig wit konijn te zijn. [Marijn Brouckaert] Masquer le texte

Het verhaal werd al in 1983 geschreven. Later kwam er in samenwerking met Harrie Jekkers een berijmde versie en werd het een lied voor de band Het Klein Orkest. Nu is de berijmde vorm opnieuw verschenen als prentenboek vol kleurrijke aquarelillustraties waar de levenslust vanaf spat. De tekst leest als een sprookje: ´Er was eens een koning, machtig en groot [...] en ze leefden nog lang en stierven gelukkig.´ Daartussenin vraagt de koning die bang is voor de dood, zijn geleerden om raad. Er wordt besloten de dood op te sluiten in een glazen kooi; een periode vol zorgeloze feesten en roekeloosheid breekt aan. Doordat er niemand doodgaat, wordt het land zo vol en benauwd dat de mensen elkaar in zee duwen. De koning verveelt zich vreselijk en hij komt erachter dat hij de dood eigenlijk niet kan missen. In dit overtuigende boek vullen de verfijnde fantasievolle grappige illustraties, die de Zuid-Afrikaanse afkomst van de illustrator verraden, de tekst op zeer speelse wijze aan. Ze maken het geheel tot een feest voor het oog. Voorlezen vanaf ca. 6 jaar. Masquer le texte

De leeuw, de machtige koning der dieren, is ontzettend bang om te sterven. Hij ontbiedt zijn beste geleerden, die voorbereid zijn op vragen als ... hoeveel sterren er zijn, of hoe zwaar al het zand weegt van de Grote Woestijn? Of hoe de belasting massaal wordt ontdoken of hoe ... Koning Leeuw wil alleen weten: Waarom gaan we dood?' Geen van de geleerden heeft een afdoend antwoord. Tot een geleerde met veel fantasie suggereert dat als de dood je komt halen, je ook in staat moet zijn om hem te vangen. Dat brengt de koning op een idee: hij wil een glazen kooi bouwen omheen het bed van stokoude man die niet lang meer te leven heeft. Een kooi met een deur erin die eerst openstaat en dan vliegensvlug kan gesloten worden als de dood er binnenstapt. Het plan lukt: de dood wordt gevangen. Niemand gaat meer dood en de dieren geven zich over aan alle mogelijke uitspattingen. Er komen echter steeds nieuwe dieren bij en geen één gaat weg. Het wordt te vol in het dierenrijk. En honderd jaar later was de lol er vanaf en verlangde men weer naar de rust van het graf. Er zit niets anders op dan de dood te bevrijden. Maar wie laat hem los, want wie de deur opendoet, is als eerste de klos. Dan antwoordt de koning: Laat mij het maar doen, gegroet allemaal! Mijn angst voor de dood is nu wel genezen. Ik heb, geloof ik, meer van het eeuwige leven te vrezen... 'Leve de Dood!' riep het volk dolgelukkig, en ze leefden nog lang en stierven ... gelukkig! Een prachtig boek, niet alleen grappig maar met de nodige dubbele bodems, die heel wat stof tot nadenken geven. Een ideaal boek om een pijnlijk onderwerp bespreekbaar te maken. De woordenschat is volwassen en het ritme en rijm van de tekst lopen vloeiend. De spichtige illustraties zijn uitbundig en heel bijzonder. Een boek met een kroontje!

Masquer le texte